سندروم هم حسی یا سینستزیا
سندروم هم حسی:اختلال حس آمیزی تا مدت ها به عنوان موضوعی غیرواقعی تعبیر می شد، اما تحقیقات سال‌های اخیر دانشمندان، واقعی بودن آن را آشکار کرده است.
یک علت احتمالی که برای بروز این حالت مطرح می‌شود وجود ارتباط متقاطع میان برخی نواحی ادراک حسی در مغز این گونه افراد است که قاعدتاً باید مانند مغز افراد عادی به صورت مجزا فعالیت کنند. افراد مبتلا به حس آمیزی یا سینستیت ها (Synesthetes) می توانند صداها را “ببینند”، کلمات را بچشند یا رایحه ها را با پوست خود لمس کنند. آن ها حتی ممکن است مفاهیم انتزاعی مانند زمان را در اطراف خود ببینند! و تحقیقات وجود این افراد را به اثبات رسانده است،
که جمعیت شان 4 درصد از مردم را شامل می شود و واقعیت ها را به صورتی کاملا متفاوت تجربه می کنند. سندروم هم حسی ، پدیده ای کاملاً غیر ارادی است؛ شخص نیازی ندارد به طور آگاهانه از حس دومش استفاده کند. این تجربه به تنهایی و در پاسخ به یک محرک حاصل می شود؛ در نتیجه فرد نمی تواند آن را کنترل کند. همچنین سینستزیا بسیار پایدار است و در سنین کم شکل گرفته و با گذر زمان تغییر نمی کند. از سویی دیگر به گفته دانشمندان، این توانایی ژنتیکی است و نمی توان آن را نوعی اختلال نامید، چون این توانایی فرد را از انجام کارهای خود بازنمی دارد. دانشمندان معتقدند که حواس این افراد، با هم ادغام شده و با تحریک یکی از حواس پنجگانه آن ها، حس دیگر هم تحریک می شود.
دیوید ایگلمن (David Eagleman) دانشمند عصب شناس و مدیر آزمایشگاه ادراک و عمل در دانشکده پزشکی بیلور می گوید: این حالت اصلا توهم نیست و در واقع دخالت در توانایی دید آن ها هم نیست، درست به همان شکلی که شما می توانید تصویر یک کدو تنبل بزرگ نارنجی را که جلوی شما نشسته ببینید، ولی این دید مانع این نمی شود که ببینید در گذشته چه شکلی بوده یا بعدا به چه شکلی در خواهد آمد. در ادامه با آزمایشگاه ژنتیک در اصفهان ، ژن آزما همراه باشید تا به بررسی بیشتر این موضوع بپردازیم.
عوارض سندروم هم حسی
عوارض سندروم هم حسی:عدم تطبیق محیط اطراف و اطرافیان با آن ها می تواند مشکلاتی را به وجود آورد، از جمله :
حس تنهایی ،درک نشدن ،عدم توانایی در به اشتراک گذتشتن احساسات اهمیت نداشتن برای دیگران ، احمق شمرده شدن(مخصوصا در کودکان) ، بی اعتمادی به دنیای بیرون و نداشتن قدرت توصیف شخصیت و علایق خود . سینستزیا نیازی به توضیح ندارد. (تقریبا همه نوعی ، البته متفاوت ، از آن را دارند!).
2. افراد دارای (OLP (ordinal linguistic personification به هر حرف الفبا یا اعداد به دید یک انسان نگاه می کنند. مثلا ممکن است حرف A یک زن 29 ساله باشد اما عدد 2 یک پسر بچه بازیگوش ! در نتیجه کلماتی که این افراد دوست دارند تحت تاثیر قرار می گیرند.دقت کنید که این حالت منافاتی با رنگی بودن اعداد ندارد .
3. برای افرادی که صدا ها رنگ دارند ممکن است در برداشتشان از یک نفر حتی در برخورد اول تاثیرگذار باشد.البته این به معنی قضاوت در مورد آن ها نیست.
4. مشکل محاسبات ریاضیات.بسیارس از افراد دارای سینستزیا قبول کرده اند که ممکن است در محاسبات مشکل داشته باشند(با توجه به شرایط فیزیکی در لحظه محاسبه) اما در درک اشکال فضایی و مختصات در سه بعد عملکرد خیلی خوبی دارند. در این مورد محققان در حال آزمایش بیشتر هستند.
5. سینستزیای حروف به رنگ می تواند در صورت وجود سینستزیای صدا به رنگ ،با گوش دادن به موزیک تشدید شود.
همچنین گوش دادن به گروه کر ناهماهنگ می تواند باعث سر درد و یا حالت تهوع در آنان شود.
6.تب می تواند باعث تشدید سینستزیا شود و حتی فعالیت های روز مره را مختل کند. اما با اتمام آن بدن به حالت نرمال برمی گردد.
7. مغز این افراد ممکن است زود تر از non-synesthetes خسته شود (چون حالا دیگه فک کنم بتونین تصور کنین چی تو سرشون میگذره !!!!)
مزایا سندروم هم حسی
_ سریع تر پیدا کردن یک کلمه خاص در بین یک متن.
_ حافظه تصویری OK ! سینستزیا باعث می شود شخص به هنگام حفظ کردن یک متن یا عدد علاوه بر شکل کلمات ، شخصیت آن ها و رنگ آن ها یا حتی مزه و بوی آن ها را به یاد بسپارد !!!
_حافظه بلند مدت بالا تر از حد معمول.
دلایل ابتلا به سندروم هم حسی و انواع این سندروم
دلایل ابتلا به سنستزیا و انواع این سندروم به شرح زیر می‌باش:
سنستزیا پدیده ای کاملاً غیر ارادی است، شخص نیازی ندارد به طور آگاهانه از حس دومش استفاده کند .این تجربه به تنهایی و در پاسخ به یک محرک حاصل می شود. در نتیجه فرد نمی تواند آن را کنترل کند. همچنین سینستزیا بسیار پایدار است و در سنین کم شکل گرفته و با گذر زمان تغییر نمی کند.
از سویی دیگر به گفته دانشمندان این توانایی ژنتیکی است و نمی توان آن را نوعی اختلال نامید.
چون این توانایی فرد را از انجام کارهای خود بازنمی دارد.
دانشمندان معتقدند که حواس این افراد با هم ادغام شده و با تحریک یکی از حواس پنجگانه آنها، حس دیگر هم تحریک می شود.
میزان شیوع این اختلال در حدود ۴ درصد می باشد.
همچنین این پدیده در بین زنان شایع تر از مردان است، در نتیجه احتمال داده می شود این وضعیت مربوط به کروموزوم X باشد.
نکته جالب در مورد افراد دارای سینستزیا این است که تصور می کنند وضعیت آن ها کاملا طبیعی و معمول است .
البته اولین باری که به تفاوتشان با بقیه پی می برند،
هم خودشان دچار ترس و اضطراب می شوند و هم تعجب اطرافیان را بر می انگیزند.
دلایل مبتلا شدن فرد به سینستزیا
دلایل ابتلا به سندروم هم حسی همچنان نامشخص و مبهم است. با این حال، یک علت احتمالی که در مورد بروز این حالت مطرح می‌شود، وجود ارتباط متقاطع میان برخی نواحی ادراک حسی در مغز این گونه افراد است که قاعدتاً باید مانند مغز افراد عادی به صورت مجزا فعالیت کنند.
یکی از مواردی که ممکن است با سینستزیا اشتباه گرفته شود، مفهوم “توهم” است؛ در حالی که توهم ادارک حسی غلط از یک محرک غیر موجود می باشد و سینستزیا ادراک های چندگانه حسی از یک محرک موجود.
محققان تصور می کنند که این پدیده ناشی از یک نوع سیم کشی در مغز است و مغزهای سینستیت احتمالا ارتباطات عصبی بیشتری نسبت به سایر افراد دارند.
انواع اختلال سینستزیا
1. سینستزیای اکتسابی: که در اثر آسیب مغزی به وجود می آید و ممکن است در افراد اسکیزوفرن و اتیستیک مشاهده شود.
2. سینستزیای ناشی از مصرف مواد و دارو: که در افرادی که LSD و یا مسکالین مصرف نموده اند به وجود می آید.
3. سینستزیای ذاتی یا تحولی: که از کودکی در فرد بوده و ممکن است تا پس از بلوغ و پایان عمر نیز ادامه داشته باشد.
بدون دیدگاه