نئوپلازی یعنی چه و چیست ؟ در ژنتیک سرطان ، به دلیل پیدایش مجموعه ای از تغییرات ژنی پایه در سلول، رفتار سلولی دستخوش تغییر و انحراف می شود. سلول سرطانی، در واقع از منظر رفتار و محتویات سلولی، بیشتر به سلول نابالغ شباهت دارد. انواع متفاوتی از سلول های بدن می توانند سرطانی شوند. سلول سرطانی از جهات زیادی با سلول سالم یا غیر سرطانی تفاوت آشكار دارد. این تغییرات بر كنترل رشد سلول، شكل، ارتباطات بین سلولی، تركیبات غشای سلولی، ساختار اسكلت سلولی، ترشح برخی پروتئین ها، بیان ژنی، مرگ سلولی و… اعمال می شود.
سرطان
سرطان و ژنتیک سرطان بیماری واحدی نیست، بلکه بیشتر نامی است که برای توصیف انواع نئوپلازی ها (Neoplasia) به کار می‌رود. نئوپلازی یعنی چه ؟ نئوپلازی نوعی روند بیماری است که با تکثیر کنترل نشده ی سلولی، منجر به ایجاد یک توده یا تومور می شود. سلول‌ها با گذر از چرخه‌ی سلولی و انجام تقسیم میتوز افزایش می یابند، در حالی که فرسایش به علت مرگ برنامه ریزی شده سلولی، از طریق نوعی روند طبیعی قطعه قطعه شدن DNA و خودکشی سلولی که به آن آپوپتوز (Apoptosis) اطلاق می شود، سلول‌های غیرعادی و معیوب را از یک بافت خارج می کند. در نئوپلازی این تعادل از بین رفته، آپوپتوز صورت نمی گیرد و سلول ها به نوعی نامیرا می شوند.
به هرحال برای اینکه تومور (نئوپلاسم) را ژنتیک سرطان محسوب کنیم، باید بدخیم باشد، یعنی، تومور قابلیت تهاجم به بافت های مجاور یا گسترش به نواحی دورتر را داشته باشد. به عبارت دقیق تر قابلیت متاستاز داشته باشد.
تومورهایی که این قابلیت را نداشته باشند، ژن سرطان محسوب نمی شوند بلکه به عنوان تومور خوش خیم شناخته می شوند، اگرچه اندازه و محل قرارگیری آن ممکن است برای بیمار چندان خوش‌آیند نباشد.
همچنین مطالعه کنید : توانبخشی دهلیزی چیست
اساس ژنتیک سرطان
صرف نظر از اینکه ژنتیک سرطان به صورت تک‌گیر در یک فرد، یا به طور مکرر در چندین تن از اعضاء فامیل، به صورت یک صفت ارثی رخ دهد، نوعی بیماری ژنتیکی محسوب می شود. اختلال در عمل كرد انواع مختلفی از ژن‌ها، در سرطانی شدن سلول ها ژن سرطان ، دخالت دارد.
این ژن‌ها عبارتند از:
ژن هایی که در سامانه ی پیام رسانی و تکثیر سلولی دخالت دارند
ژن های تنظیم کننده ی چرخه‌ی تقسیم سلولی (میتوزی)
ژن های مربوط به اجزاء اسکلت سلولی دخیل در حفظ مهار تماسی
ژن های مربوط به کنترل آپوپتوز
ژن سرطان سرکوب گر تومور و آنهایی که سامانه ترمیم DNA سلول و جهش های ژنی یا موتاسیون را بر عهده دارند
آنكوژن ها (Oncogene) كه به صورت پروتوآنكوژن وجود داشته و فعال شدن آن‌ها باعث سرطانی شدن سلول و ژنتیک سرطان می شود.
متاستاز؛ پیش‌روی سرطان به نقاط دیگر بدن
نئوپلازی یعنی چه و چیست ؟ ژنتیک سرطان معمولاً غده یا تومور ایجاد می‌كند، اما در بعضی سرطان ها از قبیل سرطان خون (لوسمی)، غده به وجود نمی آید، بلكه سلول های سرطانی و ژن سرطان در خون و اعضاء خون ساز بدن قرار گرفته، از این طریق به بافت ها و اندام های دیگر منتقل شده و در آنجا تومور ایجاد می كنند.
ژن سرطان و سلول های سرطانی كه منشأ خونی ندارند هم، قادرند به داخل رگ های خونی مجاور نفوذ كنند و از طریق خون یا سیستم لنفاوی به بافت های دیگر در نقاط دیگر بدن سرایت كنند و در محل جدید نیز به رشد بی‌رویه ی خود ادامه دهند تا سلول های سرطانی و ژنتیک سرطان را جایگزین سلول های سالم كنند. این فرایند را متاستاز می نامند. اگر سلول های سرطانی و ژن سرطان روده به كبد سرایت كرده و در آن جا تومور ایجاد كنند، آن را سرطان روده می نامند نه سرطان كبد.
بدون دیدگاه