سلول های بنیادی
1- اخلاق زیستی (Bioethic)
تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ این است که سلولهای بنیادی جنینی، از جنین زنده گرفته میشود، بنابراین در بسیاری از كشورها استخراج آنها ممنوع است؛ زیرا از بین بردن جنینی كه قابلیت تبدیل شدن به یك انسان را دارد در حكم قتل نفس تلقی میشود. بهعنوان مثال، در كشور آلمان این عمل ممنوع بوده و در كشور انگلستان نیز تا چندی پیش، اجازة تحقیقات در این خصوص داده نشده بود.
اما در مقایسه تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ سلولهای بنیادی بالغ از فرد بالغ گرفته شده و چون استخراج آنها از بدن فرد موجب مرگ وی نمیشود، در نتیجه با این محدودیت مواجه نیستند. همچنین یكی از كاربردهای بالقوة هر دو دسته از سلولهای بنیادی، همسانهسازی انسان به روش كلونینگ است كه بحثهای اخلاقی زیادی را به خود معطوف داشته است.
در اكثر كشورهای جهان كاربرد سلولهای بنیادی، با هر منشأ كه باشد، برای همسانه سازی انسان ممنوع است. در عین حال، سایر كاربردهای بالقوه و بالفعل سلولهای مذكور در عرصة پزشكی در اقصی نقاط جهان به شدت مورد توجه و تحقیق هستند.
2- پسزدگی
با توجه به اینكه از سلولهای بنیادی بالغ هر بیمار میتوان جهت مداوای خودش استفاده كرد. بنابراین، پس از تزریق آنها به بدن بیمار، سیستم ایمنی بدن فرد، سلولهای مذكور را بهعنوان یك سلول یا بافت بیگانه تلقی نكرده و مشكل پسزدگی یا رد پیوند بهوجود نمیآید.
شایان ذكر است، پسزدگی، یكی از محدودیتهای عمده پیش روی محققان در بهرهگیری از سلولهای بنیادی جنینی است، زیرا آنتی ژنهای سازگاری نسجی این سلول ها با شخص گیرنده یكی نبوده و احتمال پس زدگی آنها بالا میرود. البته تحقیقاتی در حال انجام است كه مولكولهای عرضه كنندة آنتی ژنها را فرونشانند (suppress) تا این مشكل رفع شود.
3- تمایز
تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ که سلولهای بنیادی جنینی دارای قدرت تكثیر و تمایز بالایی هستند، به گونهای كه بعضاً بدون اعمال تیمار خاصی، خودبهخود به سلولهای دیگر تبدیل میشوند. بنابراین باید جلوی تمایز ناخواسته و تصادفی آنها گرفته شود تا تبدیل به بافتهای دیگر نشوند.
سلولهای بنیادی بالغ نیز در محیط كشت، علاقه به تكثیر شدن دارند و با اعمال تیمارهای خاص در مسیر تمایز هدفمند قرار میگیرند.
همچنین مطالعه کنید : برفک دهان نوزاد چیست؟
بنابراین، یكی از مشكلات عمده در رابطه با تكثیر و تفاوت سلول های بنیادی ( جنینی بالغ ) این است كه جهتدهی و هدایت مسیر تمایز این سلولها به سلولهای دیگر، قدری سخت و ناشناخته است؛ در حالیكه اگر مسیر تكثیر و تمایز شناسایی شود، میتوان به چگونگی پیدایش سلولهای مختلف پستانداران در دوران جنینی نیز پی برد و همچنین از این طریق میتوان ژنهای دخیل در تكوین سلولهای مختلف (نظیر قلب، اعصاب و غیره) را شناسایی نمود.
در اینجا مزیت سلولهای بنیادی جنینی بر سلولهای بنیادی بالغ و آن است كه سلولهای بالغ چنین اطلاعاتی را به ما نمیدهند.
در اینجا مزیت سلولهای بنیادی جنینی بر سلولهای بنیادی بالغ و آن است كه سلولهای بالغ چنین اطلاعاتی را به ما نمیدهند.
4- ناهماهنگی Arithmy
زمانی كه از سلول های بنیادی جنینی و تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ برای ترمیم بافتهای آسیب دیده قلب استفاده میشود، در برخی موارد، ناهماهنگی بین بافت قلب و بافت ترمیمشده به وجود میآید. زیرا در این حالت، سلولهای بنیادی جنینی كه با بافت قلبی هموژنی كامل ندارند؛ به سلولها ی قلبی تبدیل شدهاند.
این مسأله باعث میشود در د ضربان این دو قسمت ناهمخوانی پیش آید و ریتم ضربان قلب به هم بخورد. مشكل ناهماهنگی در برخی از آزمایشاتی كه روی موشها انجامشده، دیده شده است.
این مسأله باعث میشود در د ضربان این دو قسمت ناهمخوانی پیش آید و ریتم ضربان قلب به هم بخورد. مشكل ناهماهنگی در برخی از آزمایشاتی كه روی موشها انجامشده، دیده شده است.
اما این مشكل در مورد سلولهای بنیادی بالغ، كه از خود فرد بیمار دریافت شدهاند، به چشم نمیخورد.
5- قدرت تكثیر و نامیرا بودن
یكی از مهمترین خصوصیات سلولهای بنیادی جنینی این است كه نامیرا هستند . یعنی برخلاف سلولهای بنیادی بالغ كه میرا بوده و پس از چند مرحله كشت و تكثیر، دچار فرآیند پیری میشوند. سلولهای بنیادی جنینی دارای بقای زیادی بوده و پیر نمیشوند.
سلولهای بنیادی بالغ و تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ، علیرغم این كه قابلیت تكثیر و تمایز در محیط آزمایشگاه را دارند. اما نكتة جالب آن است كه تعداد تكثیرشان در شرایط آزمایشگاهی، محدود است، یعنی در شرایط مذكور تنها میتوان آنها را 30 و یا حداكثر 50 بار وادار به تقسیم كرد.
پس از آن، این سلولها دچار فرآیند پیری شده و امكان تكثیر را از دست میدهند. با این حال میتوان از تمایز این سلولها، ردههای دیگری از سلولها نظیر سلولهای چربی، سلولهای استخوانی، غضروفی و یا حتی سلولهای قلبی و عصبی را تولید كرد.
سلولهای بنیادی بالغ و تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ، علیرغم این كه قابلیت تكثیر و تمایز در محیط آزمایشگاه را دارند. اما نكتة جالب آن است كه تعداد تكثیرشان در شرایط آزمایشگاهی، محدود است، یعنی در شرایط مذكور تنها میتوان آنها را 30 و یا حداكثر 50 بار وادار به تقسیم كرد.
پس از آن، این سلولها دچار فرآیند پیری شده و امكان تكثیر را از دست میدهند. با این حال میتوان از تمایز این سلولها، ردههای دیگری از سلولها نظیر سلولهای چربی، سلولهای استخوانی، غضروفی و یا حتی سلولهای قلبی و عصبی را تولید كرد.
مطالعه کنید : علت لک صورت در بارداری و روش های رفع آن
6- قدرت پُرتوانی
ویژگی دیگر تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ این است كه دارای قدرت پُرتوانی (Pluripotency) بسیار بیشتری هستند. بهعبارت دیگر، در محیط آزمایشگاهی، قدرت تمایز این سلولها به انواع دیگر سلولها، بیش از سلولهای بنیادی بالغ است.
برخی دیگر از مزایای سلولهای بنیادی جنینی
- تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ در مقایسه با سلولهای بنیادی بالغ، توانایی تمایز و تولید انواع بیشتری از سلولها را دارند.
- کنترل مراحل رشد و تمایز آنها، سادهتر از سلولهای بنیادی بالغ است.
- به علت فراوانی نسبتاً بیشتر، جداسازی آنها راحتتر از سلولهای بنیادی بالغ است.
- دانش بدست آمده از سلولهای بنیادی جنینی حیوانات، در مطالعات انسانی نیز كاربرد دارد.
- تحقیقات انجام شده بر روی سلولهای بنیادی جنینی و تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ ، موجب ارتقاء تكنیكهای تكثیر و استفاده از سلولهای بنیادی بالغ میشود.
بدون دیدگاه