بیماری ام اس چیست؟

آیا تا کنون برای شما این سوال پیش آمده است که ام اس چیست ؟یا علائم این بیماری کدامند ؟ راه های درمان بیماری ام اس چیست ؟ برای یافتن پاسخ این سوالات تا پایان این مطلب با ما همراه باشید . بیماری ام اس (:MS Multiple sclerosis) به طور مستقیم روی بافت های عصبی بدن اثر می گذارد و سیستم عصبی مرکزی را از کار می اندازد. ام اس باعث تخریب و آسیب به سیستم عصبی خواهد شد.

در این بیماری، درواقع دستگاه ایمنی باعث تخریب دستگاه عصبی شده و این آسیب اگر گسترده و پیشرفته باشد، موجب فلج و ناتوانی در حرکت خواهد شد. اما در بعضی افراد، اختلال ام اس با شیب ثابت باقی می ماند و پیشرفتی نخواهد داشت.

بیماری ام اس علائم پیچیده و زیادی دارد که در همه بیماران یکسان نیست. به همین خاطر گاهی اوقات افرادی را می بینید که اظهار می کنند دچار بیماری ام اس هستند، در صورتی که ظاهر آنها کاملاً سالم است و در کارهای روزمره خود هیچ مشکلی ندارد. اما در برخی از بیماران، سیستم عصبی به شدت تخریب شده و باعث فلج، عدم تعادل و… می شود؛ به طوری که در انجام کارهای روزمره خود دچار مشکل خواهند شد.

بیماری MS چه علائمی دارد؟

علائم و نشانه های بیماری ام اس، بسته به شرایط بیمار و ناحیه ای از سیستم عصبی که بیشتر دچار آسیب شده، متفاوت است. این علائم حداقل باید تا 48 ساعت ادامه دار باشند تا بتوان گفت، فرد مشکوک به ام اس می باشد. از شایع ترین علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس خستگی
• سردرد و تشنج
• احساس مورمور و گزگز شدن و سوزش در دست و پا
• افسردگی، اختلالات حافظه و کاهش تمرکز
• خارش پوست و ریزش مو
• تاری دید و اختلالات بینایی مانند دو بینی
• سرگیجه و به دنبال آن عدم تعادل و مشکل در راه رفتن
• ضعف، بی حسی و خواب رفتگی عضلات
• درد شدید و اسپاسم های پی در پی عضلانی
• اختلال در تکلم
• اختلال، ناتوانی و کاهش میل جنسی
• مشکلات گوارشی و مثانه و مجاری ادراری

با این حال ممکن است، این نشانه ها در فردی دیده شود، اما عامل بروز آن بیماری دیگری باشد. اگر مدت طولانی با این نشانه ها دست و پنجه نرم می کنید، هر چه سریع تر به پزشک متخصص مراجعه کرده تا پروسه درمان آغاز شود.

آیا ام اس ژنتیکی است؟

بیماری غیر واگیردار ام اس، در سال های اخیر بسیار شیوع پیدا کرده و حدود 2 میلیون و 300 هزار نفر در دنیا درگیر آن هستند. منشا اصلی پیدایش این بیماری هنوز مشخص نیست اما آن چه تاکنون از تحقیقات به دست آمده، نشان می دهد که ام اس برخلاف تصور کاملاً ارثی نیست بلکه به عنوان یک بیماری ژنتیکی شناخته می شود. طبق یک تعریف در پزشکی: هر بیماری ژنتیکی ارثی نیست، اما هر نوع بیماری ارثی، به دلیل نقص ژنتیکی رخ می دهد.

بنابراین ممکن است در یک خانواده، مادر دچار بیماری ام اس باشد و بعدها فرزند او هم مبتلا شود، اما این دلیل قطعی و حتمی بر ارثی بودن بیماری نمی باشد؛ و یا ممکن است بدون این که هیچ کدام از اعضای خانواده دچار این بیماری باشند، یکی از اعضا درگیر شود.

به طور کلی ژنتیک، نقش پررنگی در ظهور بیماری ام اس و آسیب به سیستم عصبی ایفا می کند. احتمال ابتلا به این بیماری در افرادی که یکی از اعضای خانواده دچار ام اس است، بیشتر می باشد. در میان دوقلوها، اگر یکی از آنها مبتلا به ام اس باشد، حدود 5% احتمال می رود دیگری نیز دچار ام اس شود. این احتمال برای دوقلوهای همسان 30%، و خواهر و برادرهای معمولی 2.5% می باشد. همچنین در صورتی که مادر و پدر مبتلا به ام اس باشند، احتمال ابتلا برای فرزند آنها 10 برابر می شود.

عوامل بیرونی همچون آب و هوا، استرس، آلودگی، چاقی زمان کودکی، کمبود ویتامین D، عفونت با ویروس و… نیز ممکن است در بروز بیماری ام اس نقش داشته باشند. استرس مهمترین عامل در ابتلا به ام اس می باشد.

پیشگیری از ام اس

استرس به عنوان عامل اصلی بیماری ام اس شناخته شده و قطعاً کنترل فشارهای عصبی، استرس، و تغییر سبک زندگی از ابتلا به این بیماری جلوگیری خواهد کرد. عدم مصرف غذاهای پرچرب و کشیدن سیگار، افراد را تا حدی از عارضه ام اس دور می کند. رژیم غذایی مناسب در تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش ابتلا به ام اس نقش زیادی دارد.

مصرف ویتامین دی، سبزیجات، ماهی، امگا 3، میوه های دارای آنتی اکسیدان، از بروز این بیماری می کاهد.  ورزش به عنوان یکی از مهمترین عوامل پیشگیرانه، ام اس محسوب می شود. ورزش منظم و روزانه، در عدم ابتلا و حتی کاهش علائم ام اس موثر می باشد. ام اس قابل درمان نیست اما می توان علائم آن را تا حدودی کاهش داد.

درمان بیماری ام اس

درمان قطعی برای بیماری ام اس وجود ندارد. اما می توان علائم و عارضه های آن را تا حدودی کاهش داد. داروهای کنترل کننده آسیب های سیستم ایمنی همچون گلاتیرامر و کورتواستروئیدها دوره حمله ام اس و آسیب به سیستم عصبی را کنترل می کنند. اگر ام اس گفتار بیماران را تحت تاثیر قرار داده، جلسات گفتاردرمانی تا حد زیادی می تواند به آنها کمک کند.  بیمارانی که دچار نقص حرکتی هستند، می توانند با داروهایی همچون میتوکسانترون و برنامه های توانبخشی همچون ماساژ درمانی، فیزیوتراپی و آب درمانی فعالیت های روزمره خود را از سر بگیرند. ماساژ درمانی و فیزیوتراپی، یکی از راه های کنترل ام اس است.

نکات پایانی

باور غلطی که وجود دارد این است که افراد مبتلا به ام اس نباید بچه دار شوند. اما به دلیل این که بیماری ام اس به صورت کامل به عنوان بیماری ژنتیکی و ارثی محسوب نمی شود و انتقال مستقیم آن از طرف والدین به فرزند کم است؛ بنابراین بیماران مبتلا هیچ مشکلی در فرزندآوری نخواهند داشت. این بیماری بیشتر در خانم های جوان بین 10 تا 40 سال بروز می کند. پس این گروه در پیشگیری و مراقبت از سیستم ایمنی و سیستم عصبی باید هوشیار باشند.

بیماری ام اس به هیچ عنوان کشنده نیست. اما به کنترل مادام العمر نیاز دارد. همچون بیماری فشار خون بالا، دیابت و… . این بیماری ممکن است به خاطر عارضه های جانبی که برای فرد ایجاد می کند، طول عمر او را تحت تاثیر قرار دهد؛ همچون زخم بستر، عفونت و… اما به هیچ عنوان عامل مرگ بیمار نیست. برای درمان این بیماری باید با پزشک متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید.